Ön çapraz bağ kopması durumunda kişinin hareket kabiliyeti azalırken diz içinden ses gelmesi, uyuşma hissiyatı, şiddetli ağrı ve yürürken rahatsızlık gibi belirtiler görülebilmektedir. Bağ kopması, dizde kuvvetli doku bantlarından olan çapraz bağların aşırı gerilmesi sonucunda oluşmaktadır. Genellikle ikili temasların yaşandığı rekabetçi sporlarda meydana gelmektedir. Ön çapraz bağ yaralanmalarında kesin teşhis konulması için doktor muayenesi gerekmektedir. Diz cerrahisi konusunda uzman ortopedi ve travmatoloji doktoru gerekli kontrolleri yaparak bu teşhisi koyabilir. Peki Ön çapraz bağ kopması belirtileri neler? İşte, teşhis ve iyileşme sürecine ilişkin bilgiler
ÖN ÇAPRAZ BAĞ NEDİR?
Diz, uyluk kemiği, kaval kemiği arasında bulunan menteşe biçimli 3 bölgeden oluşan eklemdir. İç ve dış olmak üzere iki bölümden oluşurken bir bölümü yük taşıma görevi görürken diz kapağı ise dizin bükülme hareketini sağlar.
Diz eklemindeki kemikleri birbirine bağlayan farklı bağlar bulunmaktadır. Diz eklemindeki kemikleri birbirine bağlayan farklı bağlar vardır. Kemikleri bir arada ve sabit tutmak için halatlar şeklinde 4 tane birincil bağ, dizde yer almaktadır.
Diz içerisinde ön ve arka bağlar “X” oluşturarak birbirlerinden geçerler. Diz içindeki bu çapraz bağlar, dizin ileri-geri hareketlerini kontrol eder.
ÖN ÇAPRAZ BAĞ KOPMASI NEDİR?
Dizde bulunan kuvvetli doku bantlarından olan çapraz bağların aşırı gerilmesi sonucunda yırtılarak ön çapraz bağ kopması meydana gelebilir.
Ön çapraz bağ sakatlıklarının genellikle temasa bağlı sporlarda gözlemlendiği görülmektedir.
Bu sporların başında futbol ve basketbol gelirken çapraz bağ kopması yaşayan sporcuların ameliyat sonrası tekrar eski formuna dönmesi 9 ayı bulabilmektedir. İyileşme sürecine ve bağ kopmasının derecesine göre bu süre farklılık gösterebilir.
ÖN ÇAPRAZ BAĞ KOPMASI BELİRTİLERİ
Ön çapraz bağ kopması yaşayan kişilerde bilinen en yaygın belirti, hareket sırasında dizin içinden ses gelmesidir. Bunun yanı sıra hareket halindeyken uyuşma hissi, şiddetli ağrı, aktiviteye devam edememe, dizde hızla yaşanan şişe, hareket alanı kaybı, kararsızlık hissi ve yürürken rahatsızlık gözlemlenebilir.
ÖN ÇAPRAZ BAĞ KOPMASI NEDEN OLUR?
Ön çapraz bağ kopması, genellikle spor yaralanmaları olarak da bilinmektedir. Ani hareketlenme, yön değiştirme, diz üzerinde fazla ağırlık binmesi gibi durumlarda ön çapraz bağ yaralanmaları yaşanabilir.
Aniden hızlanma, yavaşlama ve yön değiştirme
Sıçramalardan sonra dengesiz düşme
Hareket halindeyken aniden durmak
Dize doğru darbe alınması
Hareket durumunda dizin aniden dönmesi
ÖN ÇAPRAZ BAĞ KOPMASI TEDAVİSİ
Ön çapraz bağ kopması, artroskopik (kapalı) cerrahi yöntemi ile yapılır. Artroskopik cerrahide, yaklaşık 1 santimetre boyutunda bir kesiden küçük bir kamera diz bölgesine yerleştirilir. Bir veya daha fazla kesi yapılarak, cerrah yırtılan ön çapraz bağı farklı tendon ve bağ kullanarak yeniden oluşturur.
Tedavide takip edilen yöntem ön çapraz bağlarda yaşanan yaralanmanın seviyesine bağlıdır. Spor hayatını sürdürecek ve özellikle genç yaştaki hastalarda ön çapraz bağ yırtığının tedavi seçeneğine cerrah karar vermelidir. Ön çapraz bağ yaralanması hastanın günlük hayatında şikayetlere yol açadığı durumlarda ameliyatsız tedavi edilebilir.
Ön çapraz bağ yaralanmalarında alternatif olarak dinlenme, buz tedavisi, bandaj, yükseklik, fizik tedavi uygulanabilir.
